Women’s March NL en het belang van de straatdemonstratie

Womens March Netherlands 2019, photo of signs — Women’s March NL 2019 door Alina Bijl

“Close the Orgasm Gap”

“Always a Slut for Equal Rights“

“Ik ben een Zieke Feminist”

“Not your token, not your inspiration”

“My Black Female Body is NOT an Object of Desire”

“My Favorite Season is the Fall of the Patriarchy“

Bovenstaande teksten vormen een kleine greep uit de vele leuzen die de protestborden sierden op 9 maart tijdens de Women’s March on Amsterdam, georganiseerd door activistisch collectief Women’s March NL, nu zo’n 2 weken geleden. De leuzen van de march gaven een mooi beeld van het brede spectrum aan issues waarvoor hedendaagse intersectionele feministen zich inzetten en waardoor 15 duizend mensen zich gemotiveerd voelden om in Amsterdam de straat op te gaan. Wat begon als een protestmars tegen de haatretoriek van Donald Trump in 2017 is uitgegroeid tot een wereldwijde, terugkerende demonstratie tegen seksisme, mysogynie, transfobie, wit feminisme, racisme, ableism en andere vormen van discriminatie en onderdrukking, want zoals de slogan van de Women’s March NL luidt: All oppression is connected.

Zelf liep ik mee met De Bovengrondse, Bureau Clara Wichman, Stem op een Vrouw en F-site, organisaties die zich inzetten voor gendergelijkheid op hele concrete manieren. We verzamelden voor cultureel centrum De Brakke Grond en oefenden nog wat yells voordat we gezamenlijk richting De Dam vertrokken. Op de Dam bevond ik mij te midden van duizenden medefeministen (v/m/*). Zelden ben ik zo overspoeld geweest door energie, gevoelens van solidariteit en inclusiviteit. Dat voelde goed. Tegen de wind en regen in liepen we arm in arm richting Museumplein. “He-ho he-ho, the patriarchy must go!” De tocht eindigde op Museumplein, waar we krachtig werden toegesproken door o.a. activisten Devika Partiman van Stem op een Vrouw en anti-patriarchaat activisten Daryll Landbrug en Naomie Pieter.

Wat mij opviel aan de march was de moeite die door de organisatie was gedaan om een echt inclusief evenement neer te zetten. Dit was terug te zien in de doventolk die bij elke speech aanwezig was, van begin tot eind. Het was te zien in de diversiteit van de sprekers en de bezoekers van de march, diversiteit in de breedste zin van het woord. Dit zijn dingen die vanzelfsprekend zouden moeten zijn in een ideale wereld, maar dat lang niet altijd zijn. Expliciet en impliciet hebben de organisatoren een statement gemaakt dat feminisme voor iedereen is en dat iedereen welkom was om zich aan te sluiten. Goed om te weten dat de March on Amsterdam slechts het eerste event was wat door Women’s March NL is georganiseerd dit jaar, en dat er nog veel evenementen gaan komen. Dat belooft veel goeds.

Kracht van de straatdemonstratie

Ik vind het belangrijk om als burger maatschappijkritiek te uiten en ik doe dit op verschillende manieren: op social media, in dagelijkse gesprekken of door brieven in te sturen aan (lokale) kranten, bijvoorbeeld. De collectieve straatdemonstratie mag echter niet vergeten worden als middel hiervoor, dat is mij tijdens de Women’s March on Amsterdam weer duidelijk geworden. Je eigen lichaam inzetten om issues waar je om geeft zichtbaar te maken in de publieke ruimte zorgt namelijk voor een verhoogd gevoel van eigenaarschap van je idealen. Als straatdemonstrant kun je niet schuilen achter een computerscherm of een vage profielfoto. Je bent daar, in de wijde wereld, voor iedereen om te zien, en je zegt: hier sta ik voor. Daarnaast maken demonstraties het maatschappelijke draagvlak voor bepaalde kwesties letterlijk zichtbaar en dat kan heel aangrijpend werken. Mijn weltschmerz wordt verlicht als ik foto’s opzoek van de Women’s March of de Klimaatmars of Schoolstakingen voor het klimaat. Het geeft mij hoop dat zoveel mensen verlangen naar drastische, positieve verandering.

In deze tijden van oprukkend rechts-extremisme, desastreuze klimaatverandering, groeiende sociale ongelijkheid en alle overige ellende waar ik verdrietig van word is burgeractivisme hard nodig. Juist nu. En voor wie denkt dat het toch geen zin heeft: er zijn genoeg voorbeelden waaruit het tegenovergestelde blijkt. Als je genoeg geluid maakt, is de kans groot dat je gehoord wordt. Nadat 88 duizend mensen een petitie tekenden en van zich lieten horen op Twitter werden vruchtbaarheidsbehandelingen voor stellen zonder een man weer vergoed (voor nu, tenminste). Na aanhoudend kritiek vanuit grassroots organisaties zoals Changerism brak de Rotterdam School of Management (RSM) onlangs de partnerschap met topvervuiler Shell. Door strategisch te stemmen op vrouwen lager op de lijst hebben afgelopen week 42 vrouwen een zetel gekregen in de Nederlandse waterschaps- en provinciale verkiezingen, waardoor het vrouwelijke aandeel substantieel is gestegen. Ook dat is burgeractivisme. Zo zie je, burgeractivisme is niet nutteloos, maar effectief, al krijgt het helaas lang niet altijd de erkenning die het verdient. Het veranderpotentieel, zoals klimaatactivist en -onderzoeker Vatan Hüzeir dat noemt, blijft vaak grotendeels (bewust!) verstopt voor het grote publiek. Daar moeten we ons niet door laten misleiden.

Next level verbonden

Na afloop van de march liep ik met een kleine groep naar Café Welling, een bruin café achter de Amsterdamse Schouwburg. Wij waren natgeregend. Onze vingers waren koud en stijf van het urenlang vasthouden van borden en spandoeken. De behoefte aan warmte was groot. Toen ik het café binnenliep met mijn “feminist killjoy” protestbord onder mijn arm voelde ik dat ik recht in de lion’s den was gestapt. Vier mannen in ribbroeken met halflang grijsgeel haar zaten in een halvemaan om een ronde tafel met glazen bier voor hen op tafel, hun hoofden allen gericht naar de ingang. Mijn directe omgeving veranderde hierdoor binnen een paar minuten van zeer inclusief tot het tegenovergestelde. Ik hoorde, “Waar moeten ze nou weer om protesteren.” Zulke blikken, zulke opmerkingen doen mijn altijd wel wat; ik ben gevoelig voor uitsluiting en afkeuring.

Maar op deze dag schudde ik het zo van mij af, ik was veerkrachtiger gemaakt door een hele middag omgeven te zijn geweest door duizenden mensen die het patriarchaat aan het bevechten zijn. Ik ben veel in contact met feministen en probeer mezelf zoveel mogelijk hiermee te omringen, maar dit gebeurt veelal online of in kleine groepen. Op 1 plek zijn met zoveel gaf mij een next level gevoel van verbondenheid met mijn medefeministen en de beweging in het algemeen. Ik kijk nu al uit naar volgend jaar.

Door: Libby Malia @Libby_Malia

DEEL